Iudaica Russica

„Iudaica Russica” 2022, nr 1 (8)

Ukazał się ósmy numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści / contents/ содержание

ANNA BALESTRIERI
“Not a leader, nor an original thinker”. A portrait of the Russian Jewish journalist Mikhail Berkhin (Benediktov) /
„Ani lider, ani oryginalny myśliciel”. Portret rosyjsko-żydowskiego dziennikarza Michaiła Berchina (Benediktowa)
/ «Ни вождь, ни оригинальный мыслитель
». Портрет русско-еврейского журналиста Михаила Берхина
(Бенедиктова)

SIARHEI PADSASONNY
Еврейский вопрос Федора Достоевского через роман Леонида Цыпкина Лето в Бадене
/ Kwestia żydowska
Fiodora Dostojewskiego poprzez powieść Leonida Cypkina Lato w Baden / Fyodor Dostoevsky`s Jewish question
trough the novel of Leonid Tsypkin Summer in Baden-Baden

PIOTR CZERWIŃSKI
Еврейские темы Василия Гроссмана (В городе Бердичеве, 1934 г.) / Tematy żydowskie Wasilija Grossmana
(W mieście Berdyczowie, 1934 r.) / The Jewish themes by Vasily Grossman (In the Town of Berdichev, 1934)

MICHAELA WEISS
American Literary Forms as Signs of Patriotism and Belonging in Mary Antin’s The Promised Land / Amerykańskie
formy literackie jako oznaki patriotyzmu i przynależności w Ziemi obiecanej Mary Antin / Американские
литературные формы как знаки патриотизма и принадлежности в Земле Обетованной Мэри Антин

PETR ANTÉNE
“The most famous Jew outside the Old Testament”: Recontextualizing Shakespeare in Clive Sinclair’s Shylock
Must Die / „Najsłynniejszy Żyd spoza Starego Testamentu”: rekontekstualizacja Szekspira w Shylock Must Die
Clive’a Sinclaira / «Самый известный еврей за пределами Старого Завета»: Реконтекстуализация Шекспира
в Shylock Must Die Клайва Синклера


RECENZJE

AGATA RYBIŃSKA
O Żydach rosyjskich, Rosjanach i języku rosyjskim w tekstach z Kanonu literatury wspomnieniowej
Żydów polskich

LITTERARIA

АЛЕКСЕЙ СУРИН
«Культура — единственное, что с нами останется».
Интервью с писателем и арт-терапевтом Еленой Макаровой

АЛЕКСЕЙ СУРИН
«Моя литература — литература восточного Средиземноморья».
Интервью с писателем Александром Любинским

ALEKSANDR LUBINSKIJ
Strefa chroniona
(przekład Mirosława Michalska-Suchanek)

MICHAIŁ GERSZENZON
Losy narodu żydowskiego
(wprowadzenie i przekład Marian Kisiel)

Ukazał się siódmy numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści / contents/ содержание

1. AGNIESZKA MATUSIAK
   Holokaust: rewitalizacja ukraińskiej pamięci? W osiemdziesiątą rocznicę wydarzeń w Babim Jarze / Holocaust: revitalizing Ukrainian memory? On the 80th anniversary of the events in Babi Yar / Холокост: ревитализация украинской памяти? К 80–летию событий в Бабьем Яру
2. VLADIMIR KHAZAN
   «Наше дело нажимать, не давать успокоиться, продолжать бескомпромиссную борьбу против существующего зла». Переписка Юлия Марголина и Марка Вишняка. Часть 2 / „Nasze zadanie polega na wywieraniu presji, wywoływaniu stałego niepokoju, na ciągłej bezkompromisowej walce ze złem”. Korespondencja Julija Margolina z Markiem Wiszniakiem. Część 2 / “Our object is to press, not to let you relax, continue the uncompromising fightagainst existing evil”. Correspondence between Yuliy Margolin and Mark Vishniak. Second part
3. RINA LAPIDUS
   Signs that Give a Premonition of the Future in Jewish Tragedies in Europe and Soviet Union in the 20th Century / Znaki przepowiadające przyszłość w europejskich i radzieckich tragediach żydowskich ubiegłego stulecia / Знаки предсказывающие будущее в европейских и советских еврейских трагедиях прошлого века
4. MARINA APTEKMAN
   Does the Ideology of the Melting Pot Have a Future? Russian American and Russian Israeli Fiction of the 21st Century: Comparative Analysis / Czy koncepcja „tygla narodów” ma przyszłość? Proza rosyjsko-amerykańska i rosyjsko-izraelska XXI stulecia: analiza porównawcza / Есть ли будущее у идеoлогии «плавильного котла»? Русско-американская и русско-израильская проза XXI века: сравнительный анализ
5. ALEX MOSHKIN
   Screening the Conflict, Reaping the Benefits: Yana’s Friends and the Politics of Representation of Russian-Speaking Jews in Israeli Cinema / Pożytek z konfliktu: Przyjaciele Jany wobec polityki (samo)reprezentacji Żydów radzieckich w kinie izraelskim / Конфликт как выгода: Друзья Яны и политика (само)репрезентации советских евреев в израильском кино
6. KRZYSZTOF KROSNY
   Wzajemne przenikanie się dialektyki historii Żydów Szymona Dubnowa i dialektyki rewolucji Nikołaja Bierdiajewa / The intertwining of the dialectic of Jewish history by Simon Dubnow and the dialectic of revolution by Nikolai Berdyaev / Взаимопроникновение диалектики истории евреев Семёна Дубнова и диалектики революции Николая Бердяева
   
   RECENZJE
7. PAWEŁ ŁANIEWSKI
   Wymiary emigracji — Rosja, Europa, Izrael (Eretz-Israel and the Russian Émigrés in Europe: Contacts, Connections, Communications, Interactions (1919–1939) pod redakcją V. Khazana, The Hebrew University of Jerusalem, Mount Scopus, Jerusalem 2019)
8. MIROSŁAWA MICHALSKA-SUCHANEK
   „Z odmętów literatury wyprowadzeni na powierzchnię” (M. Kisiel, Splot, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2021)
   
   LITTERARIA
9. Maksym Gorki
   O Żydach
   (wprowadzenie i przekład Marian Kisiel)

Ukazał się szósty numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści / contents/ содержание

1. MARINA APTEKMAN
   To the Holy Land and Back: The Opposition of Two Zions in Russian-Jewish Literature of the 1930s / Do Ziemi Świętej i z powrotem: konflikt „dwóch Syjonów” w literaturze rosyjsko-żydowskiej lat 30. XX wieku / В святую землю и обратно: конфликт «двух Сионов» в русско-еврейской
   литературе 1930–ых годов
2. VLADIMIR KHAZAN
   «Наше дело нажимать, не давать успокоиться, продолжать бескомпромиссную борьбу против
   существующего зла». Переписка Юлия Марголина и Марка Вишняка. Часть 1 / „Nasze zadanie polega na wywieraniu presji, wywoływaniu stałego niepokoju, na ciągłej bezkompromisowej walce ze złem”. Korespondencja Julija Margolina z Markiem Wiszniakiem. Część 1 / “Our object is to press,
   not to let you relax, continue the uncompromising fightagainst existing evil”. Correspondence between Yuliy Margolin and Mark Vishniak. Part 1
3. DENNIS SOBOLEV
   Репрезентации и попытки осмысления Холокоста в романах братьев Стругацких среднего периода / Reprezentacje i próby interpretacji Holokaustu w powieściach braci Strugackich środkowego okresu / The Representations and Reassessment of the Holocaust in the Novels by the
   Strugatsky Brothers from the Middle Period
4. MACIEJ WALCZAK
   Семья и семейные отношения у Шолом-Алейхема и Федора Решетникова (Касриловка vs Подлиповцы) / Rodzina i relacje rodzinne u Szolema Alejchema i Fiodora Reszetnikowa (Касриловка vs
   Подлиповцы) / The family and the family relations in the works of Scholem Aleichem and Fyodor Reshetnikov (Kasrilovka vs The Podlipnayans)
5. OKSANA MAŁYSA
   Игровые мотивы в Кулинарном мидраше Aлександра Oкуня и Игоря Губермана / Motywy gry w Kulinarnym midraszu Aleksandra Okunia i Igora Gubermana / Game motives in Culinary midrash by Alexander Okun and Igor Guberman
6. ROMAN KATSMAN
   The Problem of Sincerity and Insincerity in Literature / Zagadnienie szczerości i nieszczerości w literaturze / Проблема искренности и неискренности в литературе
7. FRANCE GRENAUDIER-KLIJN
   The post-shoah fiction of Anna Langfus (1920–1966): reader’s positioning and empathic unsettlement / Postholokaustowa twórczość Anny Langfus (1920–1966): pozycjonowanie czytelnika i empatyczny niepokój / Постхолокостное творчество Aнны Лангфус (1920–1966): позиционирование
   читателя и эмпатическое беспокойствие
   
   RECENZJE
8. ANDRZEJ POLAK
   W głąb, po śladach przeszłości (K. Petrowska, Może Estera, przeł. U. Poprawska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2015)
   
   LITTERARIA
9. WASILIJ ROZANOW
   Europa i Żydzi (wprowadzenie i przekład Marian Kisiel)

Ukazał się piąty numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści / contents/ содержание

1. ROMAN KATSMAN
   The Hebrew Poetry of the Younger Generation of Immigrants from the Former Soviet Union in Israel.
   Part 2: Yael Tomashov, Rita Kogan (the beginning was published in the previous issue) / Hebrajska poezja młodego pokolenia repatriantów z byłego Związku Sowieckiego w Izraelu. Część druga:
   Yael Tomashov, Rita Kogan / Ивритская поэзия молодого поколения выходцев из бывшего Советского Союза в Израиле. Часть 2: Яэль Томашов, Рита Коган
2. ELEONORA SHAFRANSKAYA
   Этническая травестия в романе Давида Маркиша Белый круг / Trawestacja etniczna w powieści Dawida Markisza Biały krąg (Белый круг) / Ethnic travesty in David Markish’s novel The White Circle
3. KAROLINA KRASUSKA
   Metageographical Style: Post-Soviet Space and Jewishness in Anya Ulinich’s Petropolis / Metageograficzny styl: poradziecka przestrzeń i żydowskość w Petropolis Anji Ulinich / Метагеографический стиль: постсоветское пространство и еврейство в Петрополисе Ани Улинич
4. RINA LAPIDUS
   Iosif Utkin: Jewish Poet and Fighter for Soviet Motherland / Iosif Utkin: poeta żydowski i obrońca sowieckiej ojczyzny / Иосиф Уткин: еврейский поэт и борец за советскую родину
5. KONRAD WOJTYŁA
   Wojaczek – Cwietajewa. Przeklęte pokrewieństwo / Wojaczek – Cwietajewa. Cursed propinquity / Воячек – Цветаева. Проклятое родство
6. BATIA VALDMAN
   Переводы польских писателей в русско-еврейской периодике второй половины XIX века / Tłumaczenia polskich pisarzy w czasopismach rosyjsko-żydowskich w drugiej połowie XIX wieku / Translations of Polish writers’ literary works in the Russian-Jewish journals from the second half of
   the 19th century.
7. MARTA ZAJĄC
   Zuzanna Ginczanka: krytyka, poezja, życie. O tym, jak otwierają się znaki / Zuzanna Ginczanka: criticism, poetry, life. Around semiotic openings / Зузанна Гинчанка: критика, поэзия, жизнь. О том, как открываются знаки
8. OKSANA VAKHROMEEVA
   «Глубоко-гуманное влияние педагога Виктора Острогорского». Oбраз Шейлока Ивана Гревса по Венецианскому купцу Уильяма Шекспира / „Wpływ humanisty-pedagoga Wiktora Ostrogorskiego”. Obraz Shylocka u Iwana Griewsa na podstawie Kupca weneckiego Williama Szekspira / “Deeply humane influence of the teacher Viktor Ostrogorsky”. Ivan Greavs’ image of
   Shylock based on The Merchant of Venice by William Shakespeare

RECENZJE

9. ГУЛЬЧИРА ГАРИПОВА
   Этнософия Другого как проблема современной русской литературы в научно-образовательной парадигме постколониального мира (Э.Ф. Шафранская, Современная русская литература: иноэтнокультурная проблематика, Издательство Юрайт, Москва 2020)
10. ROMAN KATSMAN
    Размышления о поэзии и времени (Д. Соболев, Через, Геликон Плюс, С.-Петербург 2020)

LITTERARIA

11. MIROSŁAWA MICHALSKA-SUCHANEK
    Беседа с Анной Файн
12. ANNA FEIN
    Niebiański Safed
    (przełożyła Alicja Mrózek)
13. ZINAIDA GIPPIUS
    Antysemityzm?
    (wprowadzenie i przekład Marian Kisiel)

Ukazał się czwarty numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści / contents/ содержание

1. LARISA FIALKOVA
   Литературная Хайфа Дениса Соболева на перекрестке времен, культур и жанров / Literacka Hajfa Dennisa Soboleva na styku czasów, kultur i gatunków / Dennis Sobolev’s Literary Haifa on the Crossroads of Times, Cultures and Genres
2. ROMAN KATSMAN
   The Hebrew Poetry of the Younger Generation of Immigrants from the Former Soviet Union in Israel. Part 1: Alex Rif, Nadia-Adina Rose. Hebrajska poezja młodego pokolenia repatriantów z byłego Związku Sowieckiego w Izraelu. Część 1: Alex Rif, Nadia-Adina Rose / Ивритская поэзия молодого поколения выходцев из бывшего Советского Союза в Израиле. Часть 1: Алекс Риф, Надя-Адина Роз
3. ELEONORA SHAFRANSKAYA
   Поиск дома и «собачий» топоним в прозе Дины Рубиной / Poszukiwanie domu i „psi” toponim w prozie Diny Rubiny / Search for a house and the ‘dog’ toponym in Dina Rubina’s prose
4. EWA BORKOWSKA
   Wielogłosowość i milczenie w poetyce żydowskiej — ,,gdy ciało staje się słowem”: kilka uwag o poezji Zuzanny Ginczanki / Polyphony and Silence in a Jewish Poetics — when the ‘flesh was made word’ — some remarks about Zuzanna Ginczanka’s Poetry / Многоголосие и молчание в еврейской поэтике — «когда тело становится словом»: некоторые замечания о поэзии Зузанны Гинчанки
5. MACIEJ WALCZAK
   Imiona pochodzenia hebrajskiego w rosyjskich i polskich przysłowiach i powiedzeniach / The given (first) names of the Hebrew origin in the Russian and Polish proverbs and sayings / Личные имена древнееврейского происхождения в русских и польских пословицах и поговорках
6. GUSTAW MICHAŁ AKARTEL
   Słów kilka o przywilejach Karaimów na ziemiach polskich / A few words on the privileges of Karaites in polish lands / Несколько слов о привилегиях караимов на польских землях
7. ANDRZEJ WICHER
   The anti-Jewish Prejudice in Christopher Marlowe’s Jew of Malta, William Shakespeare’s Merchant of Venice and Geoffrey Chaucer’s Prioress’s Tale / Formy anty-żydowskiego uprzedzenia w Żydzie maltańskim Krzysztofa Marlowe’a, Kupcu weneckim Williama Szekspira i Opowieści Przeoryszy Geoffreya Chaucera / Формы антиеврейских предрассудков в Мальтийском еврее Кристофера Марло, Венецианском купце Уильяма Шекспира и Рассказе Второй монахини Джеффри Чосера
   
   RECENZJE
8. AGATA RYBIŃSKA
   Kobieca poezja w jidysz (Joanna Lisek, Kol isze — głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939), Pogranicze, Sejny 2018, 715 s.)
   
   IN MEMORIAM
9. ROMAN KATSMAN
   Михаил Юдсон. Еврейский писатель XXI века
10. ЯКОВ ШЕХТЕР
    Мой Юдсон
    
    LITTERARIA
11. SIERGIEJ LOZOW
    Idea narodowa a chrześcijaństwo. Esej w dwóch częściach (wprowadzenie i przekład M. Kisiel)

Ukazał się trzeci numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści

1. HELENA TOLSTOY
   Aнархисты в изображении Aлексея Толстого / Anarchiści w przedstawieniu Aleksieja Tołstoja / Russian anarchists in the writings of Aleksei N. Tolstoy
2. ROMAN KATSMAN
   За завесой бытия: К вопросу о природе смеха в рассказах Исаака Бабеля / Za zasłoną bytu: O charakterze śmiechu w opowiadaniach Izaaka Babla / Beyond the Veil of Being: To the Question of the Nature of Laughter in Isaac Babel’s Stories
3. PAWEŁ ŁANIEWSKI
   Dwa obrazy Aszkenazyjczyka — o wątkach żydowskich w Pierwszej polce Horsta Bienka i Opowiadaniach odeskich Izaaka Babla / Two images of Ashkenazi — on Jewish themes in Horst Bienek’s The First Polka and The Odessa Tales by Isaac Babel / Две картины Ашкеназы — о еврейской тематике в Первой польке Хорста Бинека и Одесских рассказах Исаака Бабеля
4. ZOJA KUCA, ALEKSY KUCY
   Иудео-христианский казус в романе Людмилы Улицкой Даниэль Штайн, переводчик /
   Judeo-chrześcijański dylemat w powieści Ludmiły Ulickiej Daniel Stein, tłumacz / Judeo-christian dilemma in the novel by Ludmila Ulitskaya Daniel Stein, the translator
5. PIOTR CZERWIŃSKI / Семантика возвышения в еврейской традиции и представления в русской ментальности (2) / Semantyka wyniesienia w tradycji żydowskiej i jego odzwierciedlenie w rosyjskiej mentalności (2) / The semantics of raising of the Judaic tradition and its Russian depiction (2)
6. ALICJA MRÓZEK
   Motywy żydowskie we współczesnej aforystyce rosyjskiej / Jewish motives in modern Russian aphorisms / Еврейские мотивы в современной русской афористике
7. PIOTR CZERWIŃSKI, MACIEJ WALCZAK
   Пища, еда и продукты питания у Шолома Алейхема и Федора Решетникова
   (Касриловка vs Подлиповцы) / Pokarm, jedzenie i produkty żywnościowe u Szołoma Alejchema i Fiodora Reszetnikowa (Kasrylewka vs Podlipniacy) / The food, eating and foodstuffs in stories by Sholem Aleichem and F.M. Reshetnikov (Kasrilovka vs Podlipovtsy)
   
   RECENZJE
8. ANDRZEJ POLAK
   Oczami Europejczyka (J. Roth, Podróż do Rosji, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Austeria, Kraków – Budapeszt – Syrakuzy 2019, 198 s.)
9. AGATA RYBIŃSKA
   Cene u-rene (Яаков бен Ицхак Ашкенази, Цэна у-Рэна. Пять книг Торы с комментариями, Ber Boris Kotlerman (red.), Мосты культуры / Гешарим, Книжники, Москва–Иерусалим 2012–2015)
   
   LITTERARIA
10. MARIAN KISIEL
    Almanach Tarcza
    (przełożył Marian Kisiel)
    
    SIERGIEJ BUŁGAKOW
    Syjon
    DMITRIJ MEREŻKOWSKI
    Kwestia żydowska jako rosyjska
    WIACZESŁAW IWANOW
    Z zagadnień ideologii kwestii żydowskiej
    
    WŁADIMIR SOŁOWJOW
    O nacjonalizmie
    JAN BAUDOUIN DE COURTENAY
    Szczególna „odpowiedzialność zbiorowa”
    ZINAIDA GIPPIUS
    On

Ukazał się drugi numer czasopisma „Iudaica Russica”.
Wersja PDF

Spis treści

1. ROMAN KATSMAN
   Realism–4.0: Israeli Russophone Literature Today / Realizm–4.0: literatura rosyjsko-izraelska dzisiaj / Реализм–4.0: Русско-израильская литература сегодня
2. PAWEŁ ŁANIEWSKI
   Spisek i absurd. Obraz Żyda w literaturze rosyjskiego postmodernizmu / Conspiracy and absurdity. The image of a Jew in the literature of Russian postmodernism / Заговор и абсурд. Образ еврея в литературе российского постмодернизма
3. PIOTR CZERWIŃSKI
   Семантика возвышения в еврейской традиции и русского представления (1) / Semantyka wyniesienia w tradycji żydowskiej i jego rosyjskie przedstawienie (1) / The semantics of raising of the Judaic tradition and Russian depiction (1)
4. AGATA RYBIŃSKA
   Modlitewniki żydowskie w języku rosyjskim w XIX wieku — rekonesans badawczy (na podstawie kwerendy w Bibliotece Narodowej w Warszawie) / Jewish prayer books in Russian in the 19th century — research-reconnaissance (based on the research in the National Library in Warsaw) / Еврейские молитвенники на русском языке в XIX веке — обзор материала (ресурсы Национальной библиотеки в Варшаве
5. MICHAELA WEISS
   Beyond Time and Continents: Irena Klepfisz’s Vision of Poland, America and the Space Between / Poza czasem i kontynentami: Ireny Klepfisz wizja Polski i Ameryki oraz przestrzeni między nimi / Между временем и континентами: Ирины Клепфиш взгляд на Польшу, Америку и пространство между ними
6. ANNA JEZIORKOWSKA-POLAKOWSKA
   Podróż z Jakubem Frankiem — Księgi Jakubowe Olgi Tokarczuk / Journey with Jakub Frank — Jakub’s Books by Olga Tokarczuk / Путешествие с Иаковом Франком — Книги Иакова Ольги Токарчук
7. MARTYNA DYMON
   Karnawalizacja świata w chełmskich opowieściach Menachema Kipnisa / World and Carnival in Menachem Kipnis’ Chełm Stories / Карнавализация изображенного мира в хелмских рассказах Менахема Кипниса
   
   RECENZJE
8. BEATA WALIGÓRSKA-OLEJNICZAK
   Życie woli barwy złamane i wielokropek. O zbiorze Z Rosji do Izraela. Opowiadania (Z Rosji do Izraela, wyb. i opr. M. Michalska-Suchanek, A. Lenart, „Śląsk”, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice 2018, 192 s.)
9. AGNIESZKA LENART
   Węzły pamięci. Rutka z będzińskiego getta (Zbigniew Białas, Rutka, Wydawnictwo MG, Kraków 2018, 128 s.)
   
   LITTERARIA
10. PAWEŁ ŁANIEWSKI
    Jakov Szechter, czyli odrodzenie metafizyki
11. ROMAN KATSMAN
    Полюбите слово. Беседа с Яковом Шехтером о книгах Второе пришествие кумранского учителя и Самоучитель каббалы.
12. MARIAN KISIEL
    Georgij Fiedotow 1886–1951
13. GEORGIJ FIEDOTOWNowe na stary temat. W stronę współczesnego ujęcia kwestii żydowskiej
    (przełożył Marian Kisiel)

Wydawnictwo UŚ
Baza CEEOL